Sovyetler Birliği’nin dağılmasının üzerinden 33 yıl geçti ama birlikten koparak bağımsızlığını ilan eden ülkelerde siyasi krizler bitmedi.
Gürcistan da bunlardan biri.
Birkaç yılda bir Rusya yanlılarıyla Avrupa Birliği (AB) destekçileri arasındaki rekabet sokaklara taşıyor ve bizler protestocularla polis arasında şiddetli görüntülere tanık oluyoruz.
Aktörler kim?
Bu kez sahnede AB yanlısı halk oylamasıyla göreve gelmiş bir Cumhurbaşkanı var.
Ülkenin ilk kadın Cumhurbaşkanı da olan Salome Zourabichvili, 2018’de halk oylamasıyla altı yıl için seçilmişti.
Ancak, 2024’te yürürlüğe giren bir anayasa değişikliğine göre, ülkede cumhurbaşkanı artık halk oylamasıyla değil, Meclis’te oluşturulan bir seçim komisyonu tarafından seçilecek. Yani Zourabichvili cumhurbaşkanlığı koltuğundaki son günlerini yaşıyor.
Önemli diğer bir aktör, 90’larda Sovyetlerin dağılması sırasında devlet mallarını ucuza kapatıp ticaret hayatına atılarak Moskova’da bir servet edinen bir iş insanı.
Bahsettiğimiz iş insanı Bidzina İvanishvili - ya da bilinen adıyla Boris İvanishvili - ise Gürcistan’da Rusya yanlısı olmakla bilinen, siyasi haklar, LGBTİ hakları gibi konularda Rusya’dakilere çok benzer kısıtlayıcı yasalar çıkaran Gürcü Rüyası adlı siyasi partinin kurucusu ve onursal başkanı. Bu parti 12 yıldır iktidarda.
Gürcistan’da devam eden karışıklığın arka planındaysa şaibeli olduğu söylenen seçimler var. Son olayların fitilini ateşleyen de aslında bu seçimler.
Şimdi biraz daha yakından bakalım.
Şaibeli seçimler
Gürcü Rüyası, 26 Ekim’de düzenlenen parlamento seçimlerini dördüncü kez kazanmak ve dört yıl daha iktidarda kalmak için çalışırken AB yanlısı gruplar, bu kez muhalefetin başarılı olacağından neredeyse emindi. Çoğu anket de bunu gösteriyordu.
Seçim günü Amerikan merkezli iki araştırma şirketinin (HarrisX ve Edison Research) sandık çıkış anketlerine göre de Gürcü Rüyası yaklaşık yüzde 42 oy ile AB yanlısı muhalefet partilerinin toplam oy oranının gerisinde kalıyordu.
Ancak Gürcistan’da oyların sayılması ve seçim sonuçlarının açıklanmasından sorumlu seçim komisyonu, Gürcü Rüyası’nın oyların yüzde 53,93’ünü aldığını duyurdu.
Boris İvanishvili, partisinin dört yıl daha iktidarda kalacağı haberiyle kutlamalara başlarken muhalefet partileri ve onların destekçileri ise seçime hile karıştığını, sonuçları kabul etmediklerini açıkladı.
Cumhurbaşkanı Zourabichvili de onlara katıldı.