“Üniversite öğrencilerinin gösterdiği barışçıl tepkiye karşı gösterilen orantısız tepkiyi temel insan hakları ve akademik özgürlüğe vurulmuş bir darbe olarak kabul ediyor, derin bir üzüntü duyuyor ve şiddetle kınıyoruz."

ABD’de 500’den fazla üniversite kampüsüne yayılan, İsrail ile alakalı yatırım fonlarının üniversitelerden çıkmasını isteyen öğrenci gösterilerine güvenlik güçlerinin sert müdahalesini, ‘akademik özgürlüğe vurulmuş darbe’ olarak kabul eden bu açıklamanın altında hani neredeyse Ardahan’dan Edirne’ye birçok üniversite yönetiminin imzası var.

Üniversitelerimizin ABD'deki ‘akademik özgürlüğü’ bu kadar önemsemeleri göz yaşartıcı.

Zira Türkiye'nin uluslararası indekslere yansıyan akademik özgürlük notu hiç de iç açıcı değil.

ABD üniversitelerinde kaynayan kazan
ABD üniversitelerinde İsrail’in politikalarına yönelik eleştiriler hızla “antisemitizm” olarak damgalanıyor, polis protestocu öğrencilere orantısız güç kullanıyor, rektörler öğretim üyelerini fişliyor… Peki akademik özgürlükleri çiğneyip geçen dalganın sebebi ne?
FaynZeynep Kadirbeyoglu

Türkiye’nin akademik özgürlük notu

2024 Akademik Özgürlük İndeksi’ne göre, Türkiye en düşük kategori olan E sınıfında yer alıyor. Uzun süredir de bu kategoride.

Türkiye’nin dengi olan ülkeler arasında Çin, Kuzey Kore, Mısır, İran, Afganistan, Ruanda ve Suriye var.

Aynı indekse göre, Türkiye’nin notu 2023 yılında 1 üzerinden 0.08.

Bu, Türkiye’nin son 50 yılda aldığı en düşük notlardan biri.

1980 askerî darbesinde Türkiye’nin akademik özgürlük notu 0,05’ti, en yüksek notunu 2004 yılında aldı: 0,56.