AKP, iktidara geldiği ilk yıllardan itibaren maden şirketlerinin önündeki pürüzleri kaldıracak, işlerini hızlandıracak düzenlemelere imza atıyor.
Madencilik uğruna harcanan alanlardan bir tanesi de zeytinlikler. 1939 yılında çıkarılan Zeytin Kanunu ile onlarca yıldır kapsamlı şekilde korunan zeytinlikler, 2003 yılından beri AK Parti tarafından madenlere açılmaya çalışılıyor.
2004 yılında Maden Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, madencilik faaliyetlerinin ormanlar, tabiat parkları, su havzaları gibi koruma altındaki alanlarda yapılması sağlanmıştı. AKP, zeytinliklerin madenciliğe açılması için farklı zamanlarda on ayrı girişimde bulunmuş, kanun teklifleri sunmuş ya da yönetmelik değişikliği yapmıştı.
Zeytinliklerin madenciliğe açılması girişimleri bugüne kadar büyük tepkiler nedeniyle düzenleme önerilerinin geri çekilmesiyle sonuçlandı ya da 2022 yılındaki gibi, yapılan yönetmelik değişikliğinin Danıştay tarafından iptal edilmesiyle.
Şimdi, yine bir kanun teklifi Meclis’te. Enerji ve madencilik alanında düzenlemeler içeren teklifte, maden şirketlerinin elini rahatlatacak birçok madde var.
Buna göre, çevre etki değerlendirme süreçleri daha da hızlandırılacak. Şirketler, devlet ormanlarında 36 ay süreyle bedelsiz madencilik izni alabilecekler. Nasıl tanımlanacağı çok net olmayan “üstün kamu yararı” durumunda, zeytinliklerde maden arayabilecekler.
Kanun teklifi neler getiriyor?
AK Parti milletvekillerinin hazırladığı 22 maddelik söz konusu teklif, 13 Haziran’da Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunuldu. Önümüzdeki hafta genel kurulda görüşülmesi bekleniyor.
Teklifin giriş kısmında “Bu düzenlemelerle, maden şirketlerine cazip bir yatırım alanı sağlamak için izin sürelerin daha makul hale getirilmesinin, yatırımcıların kazanılmış haklarının korunmasının, arama faaliyetlerinin daha nitelikli yöntemlerle yapılması ve teşvik edilmesinin amaçlandığı” ibaresi yer alıyor.
Teklifin her bir maddesinde, madencilik şirketlerini memnun edecek, işlerini hızlandıracak düzenlemeler var.
Mesela, stratejik ve kritik madenler için acele kamulaştırma yapılacak.